JavaScript-de Esasy Düşünjeler

2.1 Üýtgeýjiler we agyry

Iň gyzykly ýerden başlalyň. JavaScript-de üýtgeýjiler bar, emma bu üýtgeýjileriň görnüşi ýok. Islendik üýtgeýjä islendik bahany berip bilersiňiz. Görýänizde hiç hili mesele ýok ýaly, ýa-da hatda amatly ýaly bolup durýar, ýöne görnüşler gerek bolanda beýle däl.

Üýtgeýji bellemek üçin var sözlemi ulanylýar:

var name;
var name = value;

JavaScript-de üýtgeýjiler bilen işlemek üçin mysallar:

var a = 10, b = 20;
var c = a*a + b*b;

var s = "Diagonaly deň:";
console.log( s + Math.sqrt(c));

Gowy we düşnükli kod, dogrumy? Belki, bu siziň durmuşyňyzda soňky gezek gowy we düşnükli JavaScript koduny görersiňiz. Bu pursaty ýatda saklaň :)

2.2 Typizasiýa JavaScript-de

var pi = 3.14;

var s = "Salam!";

var result = true;

var arr = [1, 2, 3, 4, 5];

var current = new Date();

var o = {
   width: 100,
   height: 200
}

function sqr(var x) {
   return x*x;
}

Obýektiň görnüşini bellemek üçin typeof açar sözi ulanylýar, mysal:

var s = "134";
var x = (typeof s == "String") ? s*1 : s;

2.3 Funksiýalar we return

Elbetde, JavaScript-de funksiýalar bar. Synp ýok, şonuň üçin funksiýalary islendik ýerde yglan edip bolýar. Hatda beýleki funksiýanyň içinde hem. Ýeke format:

   function name(a, b, c) {
     // funksiýa kody
      return result;
   }

Funksiýanyň görnüşi ýok. Näme üçin, eger öz dilinde görnüşleriň gabat gelmejegine gözegçilik ýok bolsa? Funksiýanyň parametrleri hem bolup bilmez.

Funksiýa çagyrylanda islendik görnüşde parametrleri berip bolýar. Artanlaryny aýyrandygyny, ýetmeýänleriniň null deň bolandygyny görersiňiz.

Funksiýalaryň mysallary:

    function getValue(name)
    {
        return this[name];
    }

    function setValue(name, value)
    {
        this[name] = value;
    }

2.4 Massiwler JavaScript-de

JavaScript-de massiwler Java-daky massiwlere gaty meňzeýär. Mysallar:

   var array = [1, 2, 3, 4, 5];
   array[3] = array[2];
   console.log (array[0]);

Islendik görnüşde bahalary bolmagy mümkin, hatda beýleki massiwler hem:

   var array = [1, "Salam", 3.14, [4, 5] ];
   array[3] = array[2];
   console.log (array[0]);

Öňki ýaly, massiwler kolleksiýa hökmünde hereket edýärler – islendik wagty elemenleri goşup bolýar:

   var array = [];
   array.push(100);
   array.push(101);
   array.push(102);
 
   array[1] = array[2];
   console.log (array[0]);

2.5 Obýektler JavaScript-de

JavaScript-de obýektler Java-daky HashMap-e gaty meňzeýär: olar açar-baha jübütlerini saklaýar. Mysal:

   var obj = {
    name: "Bill Gates",
    age: 67,
    company: "Microsoft"
   };
 
   console.log (obj.age);

Obýektiň meýdanlaryna iki dürli usulda ýüzlenip bolýar:

var x = obj.age;
var x = obj["age"];

HashMap-de bolşy ýaly, meýdanlary döredip we öçürip bolýar. Mysal:

   var obj = {};
   obj.name = "Bill Gates";
   obj.age = 67;
   obj.company = "Microsoft";
 
   delete obj.age;  //meýdany öçürmek