Serwerler. Dummylar üçin okuw programmasy

Aşakda makalanyň uýgunlaşdyrylan terjimesini hödürleýäris, Panopto-dan dörediji Kannan Chandrasegaran tarapyndan tehniki däl gollanma. Makalanyň programmanyň we serwerleriň serwer tarapy düşünjesi bilen az tanyş bolanlar üçin niýetlenendigini ýadyňyzdan çykarmaň.

Ofis durmuşyndan

IT kompaniýasynda “tehniki däl” bolmak kyn, maňa ynanyň! Satyjylar, satyjylar, hasapçylar - tapawudy ýok - wagtal-wagtal tehniki taýdan ökde kärdeşleri bilen duşuşýarlar. Programmistler ýa-da ulgam dolandyryjylary bolup bilerler .... Her niçigem bolsa, "tehnologiýa däl" adamlar beýnisiniň möhüm bölegini kesen ýaly duýýarlar. Ora-da akylly däl ynsan durmuşy bilen näbelli bir planeta gondular. … A-da… Elbetde, käwagt hemme zat gowy gutarýar. Mysal üçin, öňdäki gyz koridorda ýöräp barýar. Hiç zat kynçylygy aňlatmaýar: ol çepe, saga tarap barýarsyňyz we mümkin boldugyça çalt ..., ok, bu gezek beýle bolmady. Siz eýýäm onuň bilen saçak başynda otyrsyňyz we oňaýsyz dymmagy ýeňip geçmäge synanyşýarsyňyz: "We ... takyk näme edýärsiňiz?" Ol bir zat aýdyp başlaýar, ýöne näme hakda gürleşýändigine derrew düşünmersiň. Sözler tanyş ýaly bolup görünýär: ulanyjy interfeýsi, amaly programmalar we - hawa, Facebook web sahypasy. Hawa, düwmeler, menýular bar ... Näme-de bolsa, işiniň çylşyrymlylygyna göz ýetirdiňiz, hoşlaşmak üçin baş atdyňyz we ýollaryňyz uly ofisiň koridorlarynda bölünýär. Emma iru-giç beýle bagtly bolmaz: serwer inereneri bilen duşuşarsyňyz. Ora-da yzky dörediji. Indi haýsy jeňňele girjekdigiňizi bilmän, şol bir soragy sadalyk bilen berýärsiňiz we jogap hökmünde abracadabra alarsyňyz. Daşary ýurt sözleriniň köpüsini eşidýärsiňiz we pikirler kelläňizden geçýär: “API-iň nämedigini soramak mylakatlymy?”, “Elmydama“ maglumatlar bazasyny ”ulanýarys, şeýlemi?”, “Bu Jeýson kim? "(JSON) ??". In engineener dostuňyz, serwerler hakda size habar bermäge synanyşýar, ýöne sözüne hünär sözleri bilen düşünmegiň size nähili kyndygyna düşünenok. "Serwer" sözüni öňem eşiden bolsaňyz gerek, ýöne köp dürli manyda ulanylýar, manysyna düşünmek kyn. Geliň, bu adalga düşünmäge synanyşalyň.

Towşan çukurynyň aşagynda

Ordinaryönekeý adam (programmist ýa-da administrator däl) bir programma ulananda, görýän zatlarynyň hemmesi interfeýs, käbir aç-açan (köplenç) hereketlere reaksiýa berýän suratdyr. Aslynda, ulanyjylaryň köplenç “programma” bilen düşünýän zady onuň öň tarapy, ýagny öň tarapy, özara gatnaşygy. Usersöne ulanyjylar içindäki zatlar, ýagny programmanyň işlemegi barada gaty az zat bilýärler. Maňa, mysal üçin, Whatsapp ýa-da Viber arkaly habar iberýärsiňiz diýeliň. Smartfonyňyzdan meniň habaryma gelýän ýaly. Geliň, bu prosese has içgin seredeliň. Telefonym öçürilende maňa habar iberýärsiňiz, soň bolsa smartfonyňyzy özüňiz öçürýärsiňiz diýeliň. Şeýdip, telefonymy açýaryn we telefonlarymyz bir wagtyň özünde işlemese-de, habaryňyzy alýaryn. Bir zady ýitirýän ýaly! Bu, sypdyran “bir zadymyz” - yzky ýa-da serwer. Programmistler öň we yzky tarap barada gürlänlerinde, adatça programmanyň ulanyjy böleginiň programma logikasyndan bölünmegini aňladýar. Şeýlelik bilen, öň tarapy programmanyň interfeýs bölegi, arka tarapy bolsa serwer bölegi.

Serwerler

Aslynda serwer hasaplaýyş enjamy, internete birikdirilen we hemişe açylýan kompýuterdir. Whatsapp ýa-da Viber arkaly habar iberýärsiňiz, smartfonyňyzdaky programma habary saklanylýan serwere iberýär. Smartfonymda gurnalan Viber serwere birikdirilende, maňa saklanan habarlaryň hemmesini iberýär. Haçan-da bir programma haýsydyr bir maglumat talap etse, serwer bilen habarlaşýar. Haçan-da bir programma programmanyň başga bir ulanyjysy bilen habarlaşmaly bolsa, aragatnaşyk saklamaga mümkinçilik berýän serwerdir. Serwer, arka we API adalgalary köplenç çalşylýar.

Saklamak ýa-da maglumat saklamak ulgamlary

Serweriň esasy wezipesi maglumatlary saklamakdyr. Bu faýllary öz içine alýar : suratlar, wideolar we resminamalar. Serwer olary kompýuteriňizdäki bukjalara meňzeş gurluşly görnüşde saklaýar, şonuň üçin programmalar olara girip bilerler. Maglumat serwerde hem saklanýar . Applicationshli programmalarda işlemek üçin möhüm maglumatlar bar. Bu maglumatlary tablisalar toplumy hökmünde hödürläp bilersiňiz. Mysal üçin, bir programma ulanyjynyň tassyklanylmagy üçin ulanyjy we olaryň paroly barada maglumatlary saklamaly. Arzaňyz restoran gollanmasy bolup biler, bu ýagdaýda serwer her restoran hakda maglumat saklar. Maglumatyň özi bilen birlikde, serwer maglumatlaryň arasyndaky gatnaşyklary hem ýazga alýar. Mysal üçin, ulanyjy smartfondaky programmada bir restorany halaýar we serwer restoran bilen ulanyjynyň arasyndaky baglanyşygy ýada salýar. Bu size köp soraglara jogap bermäge mümkinçilik berýär. Mysal üçin:

• Bu restorany näçe ulanyjy halady?
• Bu ulanyjy haýsy restoranlary halaýar?
• Haýsy aşhanalar birbada birnäçe ulanyjyny özüne çekýär?

Maglumat we maglumatlaryň arasyndaky maglumatlar bazada (DB) saklanýar . Maglumatlar bazalarynyň köp görnüşi bar, ýöne olaryň hemmesi:

• maglumatlary saklap biler
• maglumatlaryň arasyndaky gatnaşyklary saklap biler
• maglumat isleglerini kabul edip , islege baglylykda ýeke maglumatlar ýa-da maglumatlar toplumy hökmünde jogap berip biler .

Maglumatlar bazalarynyň köp görnüşi bar, hersiniň öz artykmaçlyklary we kemçilikleri bar. SQL, MySQL, MongoDB, CouchDB, Redis ýaly terminleri eşitseňiz, maglumatlar bazalary hakda gürleşýändigimizi biliň.

Özara täsir

Serweriň esasy wezipesi, programma we beýleki serwerler bilen özara täsir etmekdir. Köp amaly meseleler serwer bilen özara gatnaşygy talap edýär. Mysal üçin, ulanyjy bir zat gözleýän bolsa, gözleg soragy serwere iberilýär we netije şol ýerden gelýär. Ulanyjy başga bir ulanyja habar iberse, ilki serwere gelýär. Soň bolsa ol ýerden başga bir ulanyjynyň arzasyna iberilýär, köplenç iberilen habarnamada. Serweriň programmalar bilen täsirleşip biljekdigi üçin berýän interfeýslerine adatça API diýilýär . Dogrusy, käbir interfeýs funksiýalary ahyrky nokatlar bilen baglanyşykly bolup biler , mysal üçin, sahypada gözleg ýa-da ygtyýarnama bilen. Işlenmedikler üçin bu täsir geň bolup görünýär. Iň ýaýran iki ylalaşyk formasy JSON we XML. Çepde XML, sagda JSON Bir seretseň, formatlary okamak kyn görünýär. Serweriň diňe noutbuk ýa-da smartfon ýaly kompýuterdigine düşünmek möhümdir. Telefonyňyzdaky programma ses, tekst, ses tanamak ýa-da ekrana degmek arkaly ulanyjy girişini kabul edýär. Programma bu maglumatlary işleýär we ekranda şekil görnüşinde jogap berýär. Smartfon, adam bilen aragatnaşyk saklaýan kompýuterdir, şonuň üçin giriş we çykyş adam üçin amatly görnüşde berilýär. Serwer diňe beýleki kompýuterler bilen täsirleşýän kompýuterdir. Adam maglumaty şriftiň ululygy, tekstiň reňki we formatirlemesi arkaly kabul edýär. Emma bu kompýuter üçin hiç zady aňlatmaýar.

Serwer programmasy

Telefonyňyzda işleýän programma döretmek isleseňiz, serwerde işleýän programma hem gerek bolar. Serwer tarapyndaky programmalar serwer tarapyndaky programma dilleri we çarçuwalary arkaly döredilýär, meşhur opsiýalar Java , Ruby on Rails , Node.js , PHP , ASP.NET . API serweriňiziň “gapysy” bolup biler we programma olary kakmagy bilýär. Maglumat bazasy ähli maglumatlaryňyzy saklaýar. Serwer programmasy bolsa hemme zady birleşdirýän “beýin”. API arkaly iberilen haýyşlary kabul edýär we jogap berýär, maglumat bazasyndan maglumat goşýar we alýar we karar berýär. Mysal üçin, ulanyjy programmasy giriş maglumatlary tabşyranda, haýyş API arkaly gelýär, dogry giriş maglumatlary maglumatlar bazasynda saklanýar. Serwer programmasynyň wezipesi, olary deňeşdirmek we API ulanyp programma laýyklykda jogap bermek.

Enjam

“Serwer” sözüni eşideniňizde, bu şekili göz öňüne getirersiňiz: ýapyk otagda yşyk çyralary bolan şkaflar. Suraty tamamlamak üçin potensialdan düşüp, bir zatlar ogurlaýan Tom Kruzyň ýekeje zady ýok bolsa gerek. Uly kompaniýalaryň köpüsi öz serwerlerine we tutuş maglumat merkezlerine (ýalpyldawuk şkafly ullakan otaglar) eýeçilik edýärler. “Facebook” we “Google” -yň dünýäde ýüzlerçe serweri bar. Millionlarça ulanyjy bilen ullakan hyzmat edeniňizde, öz serwerleriňizi işletmek ep-esli arzan bolup, has gowy öndürijilik berip biler. Köp serwer öz serwerlerini saklamagyň ýerine bulut hyzmatlaryny ulanýarlar. Amazon web hyzmatlary, Azure we Digital Ocean ýaly hyzmatlar “wirtual serwerleri” ulanmak mümkinçiligini hödürleýär. Bu hyzmatlar enjamlara eýelik edýär we hyzmat edýär we dörediji oňa diňe serwer programmasyny ýükleýär. Käbir hyzmat üpjün edijiler, arkadaky programmany özüňiz ýazman, ýönekeý arkada durmaga mümkinçilik berýän arkany hyzmat hökmünde üpjün edýärler.

Applicationshli programmalaryň arkasy gerekmi?

Tanaýan programmalaryňyzyň köpüsinde arka tarapy bar. Elbetde, serwer bölegi bolmazdan programmalary tapyp bilersiňiz. Mysal üçin, käbir öndürijilik programmalary. Bir programmanyň arka tarapynyň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamagyň aňsat usuly: Jogap “ýok” bolsa, bu programmanyň hökman arka serweri bar diýmekdir. Indi bir programmanyň yzky böleginiň nämedigine düşünersiňiz diýip umyt edýärin. Belki, indiki gezek beýleki programmaçylaryňyz bilen duşuşanyňyzda, olaryň näme hakda gürleşýändiklerine düşünip bilmersiňiz, söhbetdeşligiňizde käbir "Jeýson" -y hem ulanyp bilersiňiz.