Nyansahu mu ayɛsɛm sini mu akwantu tiawa. Ɔfã 1 Bere a woyii A Space Odyssey adi akyi no, ɛbɛdaa adi pefee sɛ nyansahu mu ayɛsɛm agye ntini kɛse wɔ wiase sini mu. Ná sini adwumayɛbea akɛse no nyinaa reyɛ sini a ɛtete saa anaasɛ wɔreyɛ nhyehyɛe ayɛ. Eyi kanyan anigye a ɛkɔɔ soro na ɛde mfaso pa bae. Nnwumakuw bi asi gyinae sɛ nyansahu mu ayɛsɛm bɛyɛ nea edi hɔ a ɛbɛba wɔ asiane ho sini no akyi. Ɛnyɛ sɛ sini a wɔyɛe wɔ afeha a ɛto so 20 no fã a ɛto so abien no mu no daa asetra mu nsakrae adi wɔ nokwasɛm mu nko, na mmom wosii ehu ne ehu a wɔwɔ wɔ adesamma nyinaa daakye ho nso so dua.
Sini no gyina Walter Tevis ayɛsɛm no so. Eyi yɛ ɔhɔho bi a ɔreyɛ ogye adwuma bi wɔ Asase so de aboa ne okyinnsoromma a ɔpɛ a ɛyɛ hu rehu amane no ho asɛm. Nanso bere bi akyi no ohu sɛ Asase so asetra nyɛ ahɔho saa mma no na onni adwene biara sɛ ɔbɛsan akɔ. David Bowie na ɔyɛ ɔyɛkyerɛfo. Ne nyinaa akyi no, obiara nni hɔ a obetumi adi ɔhɔho ho dwuma yiye asen Ziggy Stardust.
Nyansahu mu ayɛsɛm a wɔagye din a enhia nnianim asɛm biara. Wɔreyɛ nneɛma a ɛyɛ soronko wɔ asase so dwumadi ahorow ho kyerɛwtohɔ wɔ okyinnsoromma yi mmeae ahorow: po so ahyɛn a efi Bermuda Triangle ne wimhyɛn ahorow a ɛyerae wɔ Wiase Ko II mu no resan aba, ahintasɛm mu hann a ɛhyerɛn fibea ahorow a ɛrepue wɔ wim a ɛyɛ sum no mu. Nyansahufo fa no sɛ wɔne ahɔho adwene di nkitaho, nanso ɛsɛ sɛ anyinam ahoɔden ho nimdefo kwa no susuw ne nyinaa ho.
Sini no asɛmti kyerɛ abɔde a wofi asase so a wɔyɛ basabasa yiye a wɔtaa ahunmu hyɛn mu adwumayɛfo akyi na wɔtow hyɛ wɔn so. Ɛfa nneɛma a ebetumi ahuruw afi sum mu na akum wo ho. Wobu Aliens nsɛm a ɛtoatoa so no sɛ nyansahu mu ayɛsɛm mu Sika Mmere. Nea ɔyɛ nipa titiriw no ani nnye ɔdɔ ho anigye kɛse wɔ ɔdɔ a ɛfa ahɔho a wɔhwehwɛ mmoa ho no ho, efisɛ wobetumi ayɛ wɔn a wonni adamfofa su koraa. Ɛfata sɛ yɛtwe adwene si sɛnea sini no yɛ nokware ankasa no so. Ansa na yebehyia nea yennim no, wɔde hyɛn mu adwumayɛfo no kyerɛ yɛn sɛ nnipa ankasa a wɔwɔ ɔhaw ahorow ankasa: akatua a ɛnteɛ, akatua a wɔhwɛ kwan sɛ wobenya bere a wɔde yɛ adwuma boro so, ne mfe pii a wɔn mfɛfo adwumayɛfo nni ahotoso.
Daakye a enni akyiri no, adesamma fi ase hwehwɛ nsoromma a ɛwɔ yɛn nsoromma kuw no mu na wohyia ɔhaw bi - Drac abusua no, a ɛgye hokwan a onipa wɔ sɛ ɔwɔ nneɛma a ɛwɔ nsoromma nhyehyɛe no mu nyinaa, a ɛde ɔko ba no ho akyinnye. Esiane akasakasa no nti, obi ne Drakfo ananmusifo bi hu wɔn ho wɔ okyinnsoromma koro a awu no so. Ɔkwan bɛn so na wɔn abusuabɔ no bɛkɔ so ayɛ kɛse?
Ahunmu ahyɛn akɛse a ɛyɛ ahintasɛm retu okyinnsoromma yi so. Nanso anigye a ɛwɔ anibuei afoforo a wobehyia mu no ma ehu nya kwan bere a wohu mframa a edi awu a wɔde asi nkurow nyinaa so no. Na wɔn a wɔanya wɔn ti adidi mu no kuw bi nkutoo na wobetumi asiw adesamma abakɔsɛm awiei ano.
Will Smith a ɔyɛ nwonwa no ne Tommy Lee Jones a ɔteɛ dodo no a wɔde bɛka abom wɔ ɔko a wɔde ko tia ahɔho ntuafo no mu no yɛ ɔkwankyerɛfo bi a wabɔ dam adwene a ɛyɛɛ adwuma. Na ɛyɛɛ adwuma yiye araa ma wɔtoaa asɛm no so wɔ sini abien foforo mu.
Star Wars yɛ ɔsom mu hokwan foforo a sini ahorow pii, TV so dwumadi ahorow, mfoninitwa, aseresɛm ne nhoma ahorow ka ho. Bere a George Lucas faa ɔfã biako Burroughs, ɔfoforo Heinlein, de Shakespeare, anansesɛm mu tetefo mfonini ahorow bi ne nnyigyei a ɛnyɛ asase so de kaa ho no, George Lucas tumi yɛɛ ayɛsɛm ankasa. Enti hena ne ahunmu opera agya mprempren?
Nnipa pii kasa tiaa Kubrick adwuma a ɛyɛ ahodwiriw no sɛ ɛyɛ prosaic dodo na wɔpowee sɛ wobeyi no adi wɔ sinidan ahorow mu. Sini no san ka sɛnea na ɔmanfo ne amammui mu ntawntawdi te wɔ Ɔko Nwininwini no akyi no ho asɛm denam basabasayɛ ne nguamansɛm nneɛma so. Saa mfonini yi fa papa ne bɔne, asetra mu nyarewa ne onipa ahofadi bo ho.
Saa sini yi dii nkonim wɔ Grand Prix wɔ Cannes Sini Afahyɛ ase bere bi, na sɛnea wɔn a wɔhwɛ ne sini ho abenfo pii kyerɛ no, ɛkorɔn kɛse sen ayɛsɛm a ɛwɔ din koro no ara a Stanislaw Lem kyerɛwee a egyina so gyinaa so no. Daakye a wontumi nsi pi, nyansahufo kuw bi a wohu wɔn ho wɔ okyinnsoromma a nyansa wom a ɛnyɛ den sɛ “wobehu” nea ɛredi nnipa na ɛkame ayɛ sɛ wɔsan yɛ wɔn nkae a ɛyɛ yaw ma wɔn wɔ honam mu. Sɛ yɛhwɛ sini a, ɛkame ayɛ sɛ sini a nyansapɛ a emu dɔ wom yi yɛ pɛpɛɛpɛ.
Esiane sɛ wim yɛ hyew nti, nnipa dɔɔso dodo wɔ Asase so. Nnipa a wonni afie ne wɔn a wonni adwuma ayiri afa New York mmɔnten so. Aduan nni hɔ a ɛdɔɔso mma obiara, enti adwumakuw bi a ɛyɛ adwuma biako pɛ a ɛyɛ Soylent a ɛyɛ nwonwa a protein pii wom a ebetumi asi amammerɛ nnuan nyinaa ananmu no gye tumi a ɛwɔ kurow no mu. Nanso dɛn ne ahintasɛm mu ade titiriw a wɔde yɛ saa anonne yi?
Bɛbu a ɛyɛ nwonwa a egyina ayɛsɛm “Roadside Picnic” a Strugatsky anuanom kyerɛwee so Eyi yɛ nyansapɛ mu nsusuwii hunu ankasa a egyina nyansahu, metaphysics ne nsusuwii hunu so. Ɔkwankyerɛfo no de nkakrankakra kyerɛ nea ɔhwɛ no kwan fa Zone no mu, na ɔhyɛ no ma osusuw sɛ mpɛn pii no obi yɛ ɔhɔho ma ne ho, na yɛn ho adwene nyinaa yɛ adwemmɔne kronkron.
Wɔafrɛ sini yi sɛ amammui adwumayɛfo ho aseresɛm a eye sen biara fi bere a Oduruyɛfo Strangelove ne 1984. Kapitalist tumi ne nkurow akɛse mu atrae yɛ biako wɔ asetra ankasa mu. Mfiase no, ebia ɛbɛyɛ te sɛ nea obiara yɛ pɛ, nanso eyi nte saa. Gyinabea ne ahonyade yɛ gyinapɛn a ɛho hia ma obi. Wɔ ɔkwan soronko so no, ɛfata sɛ yɛka “Aquarela do Brasil” nnwom a edi kan de anidaso dua atiefo no mu sɛnea ɛbɛyɛ a ebegye wɔn afi drama mu, na afei ɛde wɔn kɔ tebea a ɛyɛ dadwen mu.
Wɔ 90 mfe no mu no, nyansahu mu ayɛsɛm ahorow no duu soro foforo. Bere a CG suban mfiridwuma a wɔde dii dwuma wɔ Jurassic Park de yɛɛ dinosaur ho mfonini kɔɔ akyiri bae no, nsakrae kɛse aba siniyɛ mu. Nokwarem no, mfiridwuma mu nneɛma foforo yɛɛ adwinnade a tumi wom a wɔde sii nnipa a wɔka ho asɛm no asɛm ne wɔn suban so dua. Akwankyerɛfo ahorow de ahokokwaw de hokwan foforo dii dwuma, enti ɛnyɛ kwa na wobu afeha a ɛto so 20 yi mfe du a ɛto so akron no sɛ nea eye sen biara wɔ nyansahu mu ayɛsɛm sini ahorow a wɔyɛ mu.
Sini no gyina Philip K. Dick asɛm tiawa “Yɛbɛkae Ne Nyinaa” so. Wɔ onipa titiriw a ɔyɛ ɔdansifo kwa fam no, ɛte sɛ nea asetra yɛ mfonoe na ɛyɛ ade biako. Ɔde akokoduru de adwumakuw bi a ɛde atoro nkae a ɔyɛ kokoam nanmusifo a watu kwan akɔ Mars dedaw ma no som di dwuma. Nanso biribi ankɔ yiye na oprehyɛn no ka saa mmeae a wɔkae ade a na wɔadi kan popaa no no. Afei ɛsɛ sɛ nea ɔyɛ nipa titiriw no hwehwɛ nkae a ɛyɛ n’ankasa de ne nea ɛyɛ atoro ara kwa?
NASA ayɛ ahunmu ahobammɔ nhyehyɛe bi a wɔde behu ahunmu nneɛma a ebetumi ayɛ asiane na wɔasua ho ade. Wɔma tebea horow a ebetumi aba sɛ okyinnsoromma nketewa ne asase bɛbɔ ne akwan a wɔbɛfa so asiw ano. Ne nyinaa akyi no, nnipadɔm asetɔre a etwa to no sii bere tenten ansa na nnipa repue. Sini no de tebea horow a ebetumi aba a ɛbɛma nsɛm a esisi bere a ahunahuna a ɛne sɛ ɛne okyinnsoromma ketewa bi bɛbɔ no mu biako kyerɛ. Eyi yɛ nea nnipa abakɔsɛm awiei ahyɛ mu ma - nnipa pii asetɔre a ɛto so asia. Nanso siesie wo ho ma John McClane akokodurufo no sɛ obegyina tebea yi nso ano.
Asɛm foforo a ɛfa akasakasa a ɛkɔ so wɔ robɔt ne obi ntam ho. Nanso mprempren cyborgfo pɛ sɛ wɔsakra daakye denam nea atwam a wɔbɛsakra no so.
Wobu sini foforo a egyina Philip K. Dick mfitiase nhoma Do Androids Dream of Electric Sheep?, so sɛ ɛyɛ kɔmputa so punk a edi kan. Ɛha na wɔka abrabɔ pa afã a ɛwɔ nnipa a wɔde nsa ayɛ mu - replicants. So woda so ara kae abrabɔ ho mmara a wɔde ma robɔt? Adeyɛ no kɔ so wɔ daakye wiase a ɛyɛ dystopian mu, baabi a androidfo te nnipa nkyɛn na wɔyɛ adwuma a ɛyɛ den na ɛyɛ abofono sen biara. Wɔyɛ nnwinnade a ɛwɔ wɔn abɔfo nsam ara kwa, ɛmfa ho sɛ wɔkorɔn wɔ ahoɔden ne nyansa mu no. Na bere a wɔde mfe kakraa bi ayɛ adwumaden akyi no, wowuwu na afoforo si wɔn ananmu. Nanso wɔn a wɔyɛ nsɛso no binom mpɛ sɛ wogyina nsɛm a esisi yi ano na wɔtew atua. Wɔrehyehyɛ polisifo dwumadibea titiriw bi de ako atia ɔsɔretia. Nanso sɛ ɛnyɛ obiara a ɔwɔ saa dwumadibea no mu na ɔyɛ nnipa nso ɛ?
Sini no ani gye kɔmputa so awo ntoatoaso a video so agodie a wɔde di agoru a wɔde di agoru yɛ ɔsom foforo ma wɔn no ho. Dwumadi ahorow no te ɔman a ɛyɛ katabaako a nyansa a wɔde ayɛ nneɛma di so mu. Na Master Developer biako pɛ na obetumi atu sodifo no agu. Tron yɛ sini a ɛdi n’ankasa kwan akyi, na ɛgyaw asɛm ne amansan a wɔde aniwa hu a yɛadi kan ahu no nyinaa.
Wachowski anuanom mmea (kan no na wɔyɛ anuanom) sesaa sini koraa denam mfiridwuma a ɛyɛ nwonwa a wɔde yɛɛ adwuma a ɛyɛ nwonwa a etwa to no so. Wɔde Amerikafo adeyɛ ho nsɛm a ɛyɛ den, akodi a wɔde di dwuma wɔ mfonini no mu ne dijitaal bere a ɛrebɛn no ho suro frafrae. Sɛ wɔde toto sini ahorow a wɔde digyital ayɛ a wɔreyɛ mprempren no ho a, ɛte sɛ nea ɛyɛ fɛ yiye na ɛyɛ nnɛyi de. Sini no wɔ atetesɛm a eye sen biara mu: hwɛ yiye wɔ w’apɛde ho, efisɛ ebia ɛbɛbam. Programmer Neo hu mpofirim sɛ ne nokwasɛm - amemene a ɛwɔ flask mu - yɛ nea robɔt ahorow a wɔde nnipa di dwuma sɛ tumi fibea na ɛyɛ. Na ɔno na obetumi asesa eyi.
Nyansahu mu ayɛsɛm sini a ɛfa bere mu akwantu ne nokwasɛm a ɛte sɛ nea ɛwɔ hɔ ankasa ho. Nyansahufoɔ bi yɛ kɔmputa so nhwɛsoɔ a ɛkyerɛ nokwasɛm - ne mmofraberem kuro. Nnipa pii na wɔte hɔ a wɔyɛ wɔn da biara da nnwuma kosi bere a obi besi gyinae sɛ ɔbɛbɔ agoru no. Nnipa a wɔka ho asɛm no nsusuw mpo sɛ wɔyɛ kɔmputa so mfonini bi kɛkɛ.
Эллеонора Керри
等級 41
GO TO FULL VERSION