Java dili
Java diňe bir programmirleme dili däl, eýsem giň mümkinçilikleri bolan tutuş programma üpjünçiligi platformasydyr. Bu platformanyň esasy bölekleri:- Java programmalaryny ýazmak we işletmek üçin esasy gurallar.
- Kitaphanalar we synplar diliň özenidir. Esasy Java programmirleme funksiýasyny üpjün edýär: kadadan çykma, köp okamak, kolleksiýalar, hasaba alyş, şöhlelendirme, howpsuzlyk, tor, XML, seriallaşdyrma, yzygiderli aňlatmalar.
- Goýmalary ýerleşdirmek we awtomatiki işe girizmek üçin gurallar.
- Öň tarapy döretmek üçin gurallar (GUI, ulanyjy interfeýsi). Bular JavaFX, Swing we Java2D kitaphanalarynyň synplary.
- JDBC, JNDI, RMI we Java RMI-IIOP ýaly maglumatlar bazasy bilen uzakdan işlemek üçin kitaphanalar.
-
Giriş üçin pes päsgelçilik.
Java, C ýaly sintaksisli dilleriň köpüsinden öwrenmek aňsat. -
Obýektiň ugry.
Java programmalary, OOP-dan doly peýdalanmaga mümkinçilik berýän obýektleriň we olaryň özara täsirleriniň töwereginde gurulýar. -
Ykjamlyk.
Java wirtual maşyny terjimeçiniň kömegi bilen programmalar dürli platformalara we enjamlara göçürilýär. -
Platformanyň garaşsyzlygy
Bir platforma üçin Java-da ýazylan programma, her platforma üçin JVM-iň düşündirişi netijesinde beýleki platformalarda işläp bilýän aralyk kod koduna düzülýär. -
Giňişleýin köp okamak.
Java aýratynlyklary, köp sapakly programmalary döretmäge mümkinçilik berýän birnäçe sapaklaryň ýerine ýetirilişine gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär. -
Howpsuzlyk.
JVM-iň içindäki bytekod barlagy, Java-yň el bilen dolandyrylyşynyň ýoklugy, suw akymynyň ýüze çykarylmagy we howpsuzlygy dolandyrmaga mümkinçilik berýän dürli API-leriň bolmagy sebäpli bu dilde hakykatdanam ygtybarly programmalar döredip bilersiňiz. -
Nädogry çydamlylyk.
Kadadan çykma mehanizmi, düzülende-de, gönüden-göni ýerine ýetirilende-de, programmalaryň ýalňyş çydamlylygyny ýokarlandyrýar we ýalňyşlyklaryň sanyny azaldýar. -
Düşündiriş
Java terjimeçisi, JVM we JRE bolan islendik enjamda Java bytekodlaryny ýerine ýetirip biler. -
Paýlamak.
Java-da paýlanan programmalary döretmek üçin gurallar bar. -
Çykyş. JIT (Wagtynda) düzüjiniň
ulanylmagy , C we C ++ dilleri bilen deňeşdirip boljak ýokary tizlikli amaly amaly üpjün edýär.
Java-da programmirlemegi nädip başlamaly?
Java-ny noldan öwrenip başlamak üçin esasy düşünjelere düşünmek maslahat berilýär: Java diliniň nämedigini, Java programmasynyň nämedigini we ýerine ýetirilişine. Soňra diliň sintaksisine, onuň esaslaryna we kitaphanalary öwrenmäge geçiň. Java dili barada birnäçe makalany okanyňyzdan soň, onuň esaslaryny alyp bilersiňiz.
Java-da näme programma etmeli?
Ilki bilen programmalary işläp düzmek we işletmek üçin programma üpjünçiligini gurmaly - JDK (Java Development Kit). Ondan soň, JDK-ny kompýuteriňize düzüň, IDE-den birini (Integrirlenen Ösüş gurşawy) göçürip alyň we bu programma üpjünçiligini ösdürmek üçin gurşawdyr. Iň meşhur IDE IntelliJ IDEA. Alternatiwalara “Eclipse”, “NetBeans”, “JCreator” we hatda adaty depder hem girýär.
Java-y kompýuteriňize gurmak
Öňem bilşimiz ýaly, Java-ny noldan öwrenenimizde, ilkinji ädim JDK-ny gurmakdyr . Munuň üçin birnäçe ýönekeý amal etmeli bolarsyňyz:- Oracle web sahypasyna giriň .
- Operasiýa ulgamyňyza baglylykda gurnama faýly saýlaň we göçürip alyň.
- Gurnaýjynyň görkezmelerine laýyklykda gurnamany tamamlaň.
- Windows ulanýan bolsaňyz, daşky gurşaw üýtgeýjisini düzüň.
Esasy kesgitlemeler
Java öwrenip başlasaňyz, aşakdaky sözlere duşarsyňyz: JVM (Java Wirtual Machine) - Java wirtual maşyn. Çeşme bytekodyny maşyn koduna düşündirmek we ýerine ýetirmek üçin platforma mahsus programma üpjünçiligi moduly. JRE (Java iş wagty gurşawy) - Java iş wagty. JVM-iň platforma aýratyn ýerine ýetirilişini we Java programmalaryny işletmek üçin zerur kitaphanalaryň toplumyny öz içine alýar. JDK (Java Development Kit), Java-da programma ýazmak üçin zerur gurallaryň toplumy. Kompilýator, JRE, adaty Java kitaphanalarynyň toplumy, resminamalar we dürli kömekçi enjamlary öz içine alýar. Çeşme kody Java-da .java giňeltmesi bilen tekst faýlydyr. Bytecode , JVM üçin görkezmeler toplumy bolan maşyna garaşsyz pes derejeli kod. Maşyn kody, prosessor tarapyndan gönüden-göni ýerine ýetirilýän ikilik formatda maşyn görkezmeleriniň toplumydyr. Toplama , deslapky kody bytekoda öwürmekdir. Düşündiriş - bytekody maşyn kodyna öwürmek. Platforma , programmalaryň we amaly programmalaryň ýerine ýetirilýän apparat we programma üpjünçiligi gurşawydyr. Iň meşhur platformalar Microsoft Windows, Linux, Solaris OS we Mac OS. Bu diagramma JVM, JRE we JDK düşünjelerine has gowy düşünmäge kömek eder:Programmanyň ýaşaýyş sikli
Java programmasynyň ömri, deslapky kody tekst görnüşinde ýazmak bilen başlaýar. Adatça munuň üçin ýörite ösüş gurşawy ulanylýar - Toplumlaýyn ösüş gurşawy (IDE) , ýöne ýönekeý programmalar tekst redaktoryna, hatda Windows OS-yň islendik neşiri bilen gelýän Notepad-da ýazylyp bilner. Çeşme kody .java giňeltmesi bolan bir faýlda saklanmalydyr. Mysal üçin programmaHelloWorld.java
:
public class HelloWorld {
public static void main(String[] args) {
System.out.println("This is my first program");
}
}
Bu deslapky kody ýerine ýetirmezden ozal, düzüjini ulanyp, kod koduna düzülmeli. Düzediji JDK-nyň bir bölegi. Işleriniň netijesinde .class giňeltmesi bilen bir faýl alarys. Onda bytekod - JVM üçin görkezmeler, formaty gurnama diline meňzeýär. “HelloWorld.java” programmamyz “HelloWorld.class” faýlynda jemlener. Java platformasy bytekody redaktirlemek üçin gurallar bilen üpjün etmeýär, ýöne şonda-da görüp bilersiňiz. Java programmasynyň baş kodunyň nämedigini görmek üçin JDK-a girýän javap söküji enjamyny ulanyp bilersiňiz. SalamWorld. synpda şuňa meňzeş kodlar bolar:
Compiled from "HelloWorld.java"
public class HelloWorld {
public HelloWorld();
Code:
0: aload_0
1: invokespecial #1 // Method java/lang/Object."<init>":()V
4: return
public static void main(java.lang.String[]);
Code:
0: getstatic #2//Fieldjava/lang/System.out:Ljava/io/PrintStream;
3: ldc #3// String This is my first program
5:invokevirtual#4//Methodjava/io/PrintStream.println:(Ljava/lang/String;)V
8: return
}
Programmamyz indi HelloWorld.class faýlynda jemlenen görnüşde saklanýar. Islendik platformada işletmek üçin JRE gurnamaly. Java programmalarynyň islendik platforma göterijiligi JVM-iň kömegi bilen üpjün edilýär. Programmanyň ýerine ýetirilişi , Java wirtual maşyn tarapyndan bytekodyň ýerine ýetirilmegi. Programmalar, düzülen faýlyň adyny görkezmegiňizi talap edýän java kömekçi programmasy tarapyndan ýerine ýetirilýär. Executionerine ýetirmek aşakdaky yzygiderlilikde bolup geçýär:
- JVM kompýuteriň RAM-ynda işleýär. Aslynda, bu biziň ýazan Java programmalarymyzy ýerine ýetirmek üçin ulanylýan programma.
- Başlangyç synp ýükleýjisini ulanyp, JVM synpymyzy kompýuteriň ýadynda ýükleýär we başlaýar. Mysalymyzda bu synp
HelloWorld
. - Ondan soň, synpymyzda JVM gözleýär
public static void main(String[])
. - Usul kody ýerine ýetirilýär
main
. Programmany ýerine ýetirmek üçin bu zerur bolsa, beýleki synplar ýüklenýär we başlaýar. - Kod ýerine ýetirilenden soň, zibil ýygnamak amala aşyrylýar - ýat arassalanýar we JVM programmasy ýapylýar.
Ösüş gurşawyny saýlamak we gurmak
Java-da çalt we täsirli programmalaşdyrmak üçin ösüş gurşawy - Java programmalaryny ýazmak üçin programma gerek. Java döredijileriň arasynda iň meşhur IDE-ler :- IntelliJ IDEA
- Gün tutulmagy
- NetBeans
Java öwrenmek üçin näçe wagt gerek?
Java-yň esaslaryny öwrenmek we programmirlemäge ökde bolmak, okuwyňyzyň intensiwligine baglylykda 6 aýdan 12 aýa çenli wagt alar. Bu prosesi yzygiderli etmek üçin okuw meýilnamasyny düzüň, zerur çeşmeleri ýygnaň we okamak üçin günde birnäçe sagat wagt goýuň. Programmany öwrenmegiň açary tejribe bolandygyny ýatdan çykarmaň.
Netije
Java-y özbaşdak öwrenenimizde, iş ýüzünde teoriýa garanyňda has aňsat bolýar. Munuň üçin şahsy kompýuter ulanyjysy derejesinde bilim ýeterlikdir. Java öwrenmegi netijeli başlamak üçin birnäçe ýönekeý ädim ätiň:- Java-y kompýuteriňize guruň
- Esasy düşünjeleri öwreniň
- Ösüş gurşawyňyzy düzüň
- Ilkinji programmaňyzy ýazyň we işlediň.
GO TO FULL VERSION